HANEFİ MEZHİBİN KURUCUSU İMAMI AZAM : " BİR İNSAN HİÇ İBADET ETMEZSE DE MÜMİNDİR "

HENEFİ MEZHİBİN KURUCUSU İMAMI AZAM :

“ BİR İNSAN HİÇ İBADET ETMEZSE DE MÜMİNDİR “

Prof. Dr. Yaşar Nuri Öztürk hocamızın Hanefi mezhebinin kurucusu İmam Azam (Ebu Hanife) hakkında yazdığı İMAMI AZAM SAVUNMASI “ adlı eseri ile ilgili özetimizin bugünkü konusu MEVALİ olarak görülen müslümanlar (Arap olmayan müslümanlar-Köleler) ve İmamı Azam’ın ibadetler hakkındaki görüşleri olacaktır. Önce Mevali konusunu ele alalım.

Mevali, arapça asıllı bir kelime olup, arap olmayan ya da köle olan müslümanlar için kullanılmıştır. O dönemde, Mevali olarak görülenler, Acemler (İranlı-Fars), ve Türk kavimleriydi. Mevalilere en büyük zulmü Emeviler yapmıştı. Onları, ordularına asker olarak bile almamışlardı. Bir Mevali erkeğin, arap bir kadınla evlenmesine dahi izin vermemişlerdi. Emevilern Mevaliye bakışı şöyleydi :

“ Namazı ancak üç şey bozar: Namaz kılana bir köpeğin, bir eşeğin, bir Mevalinin dokunması. “ ( İbn Abd Rabbih, cilt 3, sayfa 326,)

EMEVİLERE AVUKATLIK YAPANLAR

Yaşar Nuri hoca, Emeviler hakkındaki görüşlerini ise, şöyle açıklamaktadır:

“ Emevilerin İslamı yozlaştırıp, kavimiyetçilik adına Mevaliye zulmettikleri tarihin tescil ettiği bir gerçektir. ... Emevilere avukatlık gayretinde olanlara taş çıkartanlar ise, ne şaşırtıcıdır ki, bunların önemli bir kısmı Türkiye’dedir. İslam dünyasının en hareretli ve gayretli Arapçı-Emevici hatip ve kalemşörleri Türkiye’den çıkmaktadır. “

BİR İNSAN HİÇ İBADET ETMEZSE DE MÜMİNDİR

İmamı Azam’a göre, bir insan hiç ibadet etmezse de , mesala, hiç namaz kılmasa da mümindir. İmamı Azam, bu konudaki temel görüşünü EL ALİM VE’L MÜTEALLİM adlı eserinde şöyle açıklıyor:

“ Allah’ın azap için gerekçe yapacağı günah olarak, Allah’ı inkar etmek veya ona başka bir ilaha ortak etmek dışında bir şey bilmiyorum. ..... Allah şöyle buyurmuştur: Eğer yasaklandığınız günahların büyüklerinden uzak kalırsanız, diğer kötülüklerinizi örteriz. Sizi, nimet ve bereket dolu bir varış yerine ulaştırırız. Nisa suresi 31. Ayet. Allah, Müminlere farz olan şeyleri, onların dini kabul etmelerinden sonra emretmiştir. Bakara suresi, 112, 178, İbrahim suresi 31. ayet, İsra suresi 19. ayet, Ahzab suresi 41. ayet. 

“ Konuyla ilgili ayetlerden anlaşılıyor ki, Allah, imanı amelden ayrı tutmuştur. Başka bir ifadeyle, müminler, Allah’a imanları sebebiyle namaz kılar, zekat veriri, oruç tutar, hacca giderler, Allah’ı zikrederler. Bunun tersi olmaz. Yani, namazları, zekatları, oruçları, hacları sebebiyle Allah’a iman etmezler. Yani, amelleri Allah’a imanları münasebetiyledir. İmanları, amelleri münasebetiyle değil. Bu şuna benzer: Kişi önce borcu kabul eder, sonra da öder. Bunun tersi olmaz. Yani, önce borç ödenip, sonra da borç kabul edilmez. ....Amellerle (ibadetlerle) iman ne artar, ne eksilir. Bir insan inanıyorsa, (iman etmişse) hiç bir ameli olmazsa da, günahları çok olsa da MÜMİNDİR.”

Yazdığı eserlerle bizleri aydınlatan Yaşar Nuri Öztürk hocamızı, rahmetle anıyor, ruhu şad, mekanı cennet olsun. O, arkasından sönmeyen bir meşale bırakmıştır. O meşale yanmaya ve karanlıkları aydınlatmaya devam edecektir.

18.10. 2017

Hamdullah Dedeoğlu.