16.YÜZYILDA ŞAM SANCAĞINDA TÜRKMEN AŞİRETLERİ

16.YÜZYILDA ŞAM SANCAĞINDA TÜRKMEN AŞİRETLERİ

Şam sancağı ile ilgili bugünkü yazımızın konusu Türkmen aşiretleri olacaktır. Zira, Şam coğrafyasındaki bu aşiretlerin büyük bir kısmı daha sonraki yıllarda Anadolu’da yerleşik düzene geçmişlerdir. Bu aşiretler yaz aylarını iç Anadolu'da Sivas, Yozgat, Kayseri, doğu Anadolu'da Erzincan, Erzurum'a kadar olan  bölgelerde, kışı ise daha sıcak olan Şam bölgesinde geçiriyorlardı. Bu aşiretler hakkındaki bilgi Kaynağımız yine Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü’nün yayınladığı “401 Numaralı Şam Livası Mufassal Tahrir Defteri “olacaktır. 1535 yılında yapılan bu sayım ve kayıtlara göre, Şam sancağında konar-göçer olarak yaşayan Türkmen aşiretleri Şunlardır:

1-Döğer cemaati: Doğan Kethuda yönetiminde 45 hane, 4 bekar, bir imam olmak üzere toplam 50 nefer.

2-Düveler Döğeri,  namı diğer Ramazanlu cemaati: 24 hane, 1 imam, toplam 25 nefer.

3-Yaralu el meşhur bi Evladı Badi cemaati: 126 hane, 1 bekar, 1 imam, toplam 128 nefer.

4- Evladı Eyyüb cemaati: 50 hane, 1 imam, toplam 51 nefer.

5-Evladı Sarplu cemaati : 33 hane, 1 imam, toplam 34  nefer.

6-Evladı Adiş cemaati: 17 hane, 1 imam, toplam 18 nefer.

7-Evladı Şeref cemaati: 25 hane, 1 bekar, 1 imam, toplam 27 nefer.

8-Evladı İzzeddin cemaati: 38 hane, 1 imam, toplam 39 nefer.

9-Evladı Hades cemaati: 117 hane, 26 bekar, 2 imam, toplam 145 nefer.

10-Evladı Süleymaniye (Selmanlı) cemaati: 107 hane, 3 bekar, 1 imam, toplam 111 nefer.

11-Bayadiye(Bayad) cemaati: 33 hane, 1 imam, toplam 34 nefer.

12-Silahdariye ve Kayalu cemaati: 134 hane, 1 imam, toplam 135 nefer.

13-Zankariye cemaati: 148 hane, 2 imam, toplam 150 nefer.

14-İnebeylü cemaati: 22 hane, 1 imam, toplam 23 nefer.

15-İbni Ferec cemaati: 13 hane, 1 imam, toplam 14 nefer.

16-Salavatlu cemaati, tabi-i Karakoyunlu cemaati: 39 hane, 1 imam, toplam 40 nefer.

17-Türkmanı Kaysarlu cemaati, Akça koyunlu taifesinden: 40 hane, 1 imam, toplam 41 nefer.

18-Yaylalu cemaati: 37 hane, 1 imam, toplam 38 nefer.

19-Türkmanı Kebirli cemaati: 16 hane, 2 bekar, 1 imam, toplam 19 nefer.

20-Türkmanı Şara cemaati: 9 hane, 1 imam, toplam 10 nefer.

21-Türkmanı Karakiye cemaati, İbni Arab cemaatinden: 66 hane, 1 imam, toplam 61 nefer.

22-Evladı Seyfeddin cemaati: 57 hane, 1 imam, toplam 58 nefer.

23-Zengeliye cemaati: 85 hane, 2 imam, toplam 60 nefer.

24-En Nebiye cemaati, Karakiye cemaatinden: 56 hane, 1 imam, toplam 57 nefer.

25-Kemaliye cemaati: 73 hane, 2 imam, toplam 75 nefer.

26-İbni Seydo cemaati: 19 hane, 1 bekar, 1 imam, toplam 21 nefer.

Göçebe hayatı yaşayan Türkmen cemaatlerin yanında yerleşik hayata geçenlerin bazılarına da defterde yer verilmiştir. Bunlardan Guta nahiyesi kabun köyünde  Kubeybat Türkmanı 40 hane, Kabunu Fevka  Vet Tahta köyünde 20 hane, Merc nahiyesi Meymune köyünde 8 hane, Kiservan nahiyesinin Numeyriye, Dayı Ahmed mezralarında, Beni Atike nahiyesinin Sayda mezrasında Mazakiye Türkmenleri ziraat yapmaktadırlar.

Şam sancağı ile ilgili önemli bulduğumuz bilgileri yazmaya devam edeceğiz.

Saygılarımla.

Hamdullah Dedeoğlu

30.07.2019