19. YÜZYIL’DA GÖYNÜCEK İLÇESİ VE KÖYLERİNDEKİ AŞİRETLER

19. YÜZYIL’DA GÖYNÜCEK İLÇESİ VE KÖYLERİNDEKİ AŞİRETLER

Daha önceki yazılarımızda, Osmanlı belgelerine göre, Göynücek ilçesi ve köylerinin 17. 18. ve 19.yüzyıldaki nüfus sayılarını ve sahip oldukları koyun miktarlarını açıklamıştık. Bugünkü yazımızda ise, Göynücek ilçesi ve bazı köylerin 19. yüzyılda hangi aşiretlerden meydana geldiklerini yine belgelere dayanarak yazacağız.

Alan köyü, Gökçeli köyü, Karayakup (Yakupköy), Koyuncu, Yassı kışla, Göynücek köyü, Sığırçay köyü, Ulu yörüklerden Gökçeli kabilesine mensup olup, Mamalu aşiretine bağlıdır. Mamaulu aşireti ise Bozulus’a tabidir. (1838 Kızılkünbed Nüfus defterleri, Aydıncık Belediyesi yayınları)

Göynücek köyüne 1863 yılında Cihanbeyli aşiretinden de aileler iskan edilmiştir. (Amasya nüfus defterleri 1840, Amasya Belediyesi yayınları)

Çayan köyü: Ulu yörüklerden  Çayan  ve  İnallı cemaatinden meydana gelmektedir. Her iki kabilede Bozulus’a tabidir. (1830-1844 Çorum , Emlak nahiyesi (Mecitözü) nüfus defterleri, Çorum Belediyesi yayınları.)

Gafarlı Köyü: Gafarlı cemaati ve Milli aşiretine mensup olanlardan meydana gelmektedir. Gafarlı Mamalu aşiretine,  Mamalu aşireti Bozulus’a, Milli aşireti Badıllı’ya bağlıdır. (C. Türkay Osmanlı imparatorluğu’nda Aşiretler ve Cemaatler, 1840 Amasya nüfus defterleri)

Şarklı Köyü: Şarklı-Kara şarıklı aşiretine mensuptur. Şarklı aşireti, ulu yörüklerden Mamalu aşiretine bağlıdır. Mamalu aşireti de Bozulus’a tabidir. (C. Türkay, a.g.e). Şarklı-Şarklu obası Bayat boyundandır. (Faruk Sümer, Oğuzlar, sayfa, 243)

Kertme köyü: Dedesli ve Anamaslı cemaatlerinden meydana gelmektedir. Dedesli cemaati, Gündeşli aşiretine, Anamaslı ise, Pehlivanlı aşiretine bağlıdır. (1830-1844 Çorum nüfus defterleri,

C. Türkay, a.g.e.) Gündeşli Beğdil boyuna, Anamaslu Yazır boyuna mensuptur.

Çaykışla köyü: Zile yörüklerinden ve Milli aşiretinden meydana gelmektedir. Zile yörükleri Mamalu aşiretine, Milli cemaati ise, Badıllı aşiretine bağlıdır. (Amasya Nüfus defterleri, C. Türkay a.g.e)

Şeyhler Köyü: Şeyhler köyüne Livane muhacirleri iskan edilmiştir. (Amasya nüfus defterleri)

Karaşar Köyü: Zile yörüklerinden Karasar cemaatindendir.  Dğer adı Karahisarlu'dır.(C. Türkay, a.g.e.)

Şeyhoğlu köyü: Şeyhoğlu cemaatine, o da Beğdilli'ye bağlıdır. (C. Türkay a.g.e.)  (F. Sümer Oğuzlar)

Yukarıdaki tabloda aşiretler yakından incelendiğinde, hepsinin Bozulus’a tabii oldukları görülecektir. Bu da ismi geçen cemaatlerin Anadolu’ya birlikte geldiklerini göstermektedir. Daha önceki yazılarımızda Bozulus’u oluşturan aşiretlerin Malazgirt savasından sonra Anadolu’ya yerleşen topluluklar olduğunu belirtmiştik. Osmanlı belgelerinde de bu durum kanıtlanmaktadır. Bozulus’u oluşturan aşiretler kendilerine yurt olarak Anadolu’yu seçmişler ve bizlere emanet etmişlerdir. Bizim de emanete sahip çıkmamız gerekir. Bunu unutmayalım lütfen.

Saygılarımla.

Hamdullah Dedeoğlu

07.11.2018.