17. YÜZYILDA ZİLE’YE BAĞLI ORTAPARE VE YÜZDEPARE KAZALARINDA EHLİBEYT MENSUPLARI

17. YÜZYILDA ZİLE’YE BAĞLI ORTAPARE VE YÜZDEPARE KAZALARINDA EHLİBEYT MENSUPLARI

Osmanlı belgelerinde Ehlibeyt mensupları kayıtlarda “SADAT” ismiyle ayrı bir grup olarak gösterilmiştir. İlk kayıtlara 1571 tarihli Trablusşam ve Hama Tahrir defterlerinde rastlanmaktadır.

Fırat Üniversitesi öğretim üyelerinden Yrd. Doç. Dr. Enver Çakar’ın kaleme aldığı “ 16. YÜZYILDA SURİYE’DE YAŞAYAN TÜRKMENLER “ adlı makalesinde, Salur ve Çoğun Türkmenlerine ait Tahrir defterlerinde, Cemaatler sayılırken, ayrı bir bölümde SALUR kabilesine bağlı Boğayirli cemaati içinde yer alan 12 hane reisinin “ SADAT” (SEYYİD- EHLİBEYT MENSUBU) olarak gösterilmektedir.  1570-71 tarihli Tahrir defterlerinde, Salur Türkmenlerine bağlı aşiretlerin içinde olan Boğayirli Cemaati, 239 hane, 176 bekar erkekten oluşmaktadır. Sadat bölümünde ise, 12 Ehlibeyt hane kaydedilmiştir. Tahrir defterlerinde, sadece vergiye tabi erkekler yazılmıştır.

Yine Seyidlerle ilgili olarak Dr. Musa Sezer’in Başbakanlık arşiv belgelerine göre yazdığı “ 1695 Yılındaki Avarız (Vergi) defterlerine göre. Zile ve bağlı köylerdeki Kabileler “ kitabının Zile Voyvodalığı’na (Sancak) bağlı ORTAPARE VE YÜZDEPARE yörükleri bölümünde, Yüzdepare kazası içinde yer alan KARA FAKILU kabilesi (Aşireti) ile birlikte olan iki SADAT (SEYYİD) ailesi bulunmaktadır. Kara Fakılu aşiretine bağlı sekiz köy olmasına rağmen, Ehlibeyt mensuplarının bulunduğu tek köy KETHUDALU olarak gösterilmiştir.

ORTAPARE kazasında ise, Ehlibeyt mensupları İLBEĞLİ ve TAT KARA ÇESAR aşiretlerine bağlı köylerde 13 hane olarak gösterilmektedir. İlbeğli aşiretine bağlı Kara Sofulu köyünde bir hane, Gümüşdigin köyünde üç hane, Kayalu köyünde bir hane, Kızıllu köyünde dört Ehlibeyt ailesi (hanesi) barınmaktadır. Tat Kara Çesar Tat (Tatalu) aşiretine bağlı Kara Kışla köyünde bir hane, Kavak köyünde ise, üç Ehlibeyt ailesi bulunmaktadır. Kara Kışla köyünün bugün Çorum Ortaköy ilçesine bağlı olan Büyük Kışla köyü, Kavak köyünün ise, Amasya’nın Göynücek ilçesine bağlı olan Kuyulu Kavaklı köyü olduğu tahmin edilmektedir. Ehlibeyt mensuplarının  Soy kütükleri dikkate alındığında, Kuyulu Kavaklı ve Büyük Kışla köyünde yaşayan Ehlibeyt mensuplarından bir kısmının, daha sonra buradan ayrılarak bugün Göynücek ilçesine bağlı olan Koyuncu ve Çulpara köyüne yerleşenler olduğu varsayılmaktadır.

Ehlibeyt ailelerinin kayıtlarını gün yüzüne çıkaran değerli bilim insanları sayın Dr. Musa Sezer ve sayın Yrd. Doç. Dr. Enver Çakar’a selam ve saygılarımızı iletiyoruz.

Saygılarımla.

Hamdullah Dedeoğlu

31.10.2018

***Cevdet Türkay’ın yazdığı “ Osmanlı İmparatorluğu’nda Aşiret ve Cemaatler” adlı eserde SALUR kabilesi “ Türkman yörükanı taifesinden” İLBEĞLİ kabilesi, “Türkman taifesinden”,

TATALU  kabilesi için de “ Türkman taifesinden” denilmektedir.

1838 NÜFUS SAYIMINDA KIRKDİLİM, TORAMAN, ÜZÜMLÜK KÖYLERİ VE ŞAHIS ADLARI

1838 NÜFUS SAYIMINDA KIRKDİLİM, TORAMAN, ÜZÜMLÜK KÖYLERİ VE ŞAHIS ADLARI

Dr. Ebubekir Güngör’ün 1838 nüfus defterlerini ele alan ve Aydıncık Belediyesi tarafından yayınlanan “NAHİYE-İ KIZILKÜNBED-AYDINCIK NÜFUS DEFTERLERİ” isimle eserde, Kırkdilim, Toraman ve Üzümlük köyleri Bozok (Yozgat) sancağının Zile kazasına bağlı Kızılkünbed nahiyesi köyleri içinde yer almaktadır. Kayıtlarda, Kırkdilim ve Toraman köyleri Kızılkünbet nahiyesinde yerleşik olarak oturanlara ait olan DEVECİ köyüne, Üzümlük köyü ise, Kazankaya köyüne tabi gösterilmiştir.

Kırkdilim, Toraman ve Üzümlük kışlasında oturanların burayı kışlak olarak kullandıkları ve misafir statüsünde oldukları belirtilmektedir. Belgelerde, Kırkdilim, Toraman ve Üzümlük kışlasında oturanların Cihanbeyli aşiretine bağlı oldukları da yer almaktadır.

İlgili eserin 72. ve 73. sayfalarında CİHANBEYLİ aşiretine bağlı köylerin nüfusları şöyledir:

--Kösrelik, namı diğer Tatlar köyü, 43 hane, 111 nüfus.

--Künbed Yenicesi: 14 hane, 28 nüfus.

--Eski Kuyucak: 19 hane, 45 nüfus.

--Kocabekiroğlu köyü: 29 hane, 95 nüfus.

-- Aşağı Dona köyü: 26 hane, 83 nüfus.

--Sancu, namı diğer Hurund köyü: 10 hane, 25 nüfus.

--Sakızlık köyü: 7 hane, 15 nüfus.

--Molla İsmailoğlu köyü: 11 hane, 27 nüfus.

--Köseoğlu köyü: 7 hane, 15 nüfus.

--Toraman köyü: 41 hane, 113 nüfus.

--Üzümlük köyü: 15 hane, 46 nüfus.

--Kırkdilim köyü: 73 hane, 199 nüfus.

1838 nüfus sayımında asker sayısını tespit etmek amacıyla, sadece erkekler sayılmıştır. Dolayısıyla, belirtilen nüfus miktarına bir o kadar da kadın sayısını ilave etmek gerekecektir.

** Kızılkünbed nahiyesi, bugün  Yozgat'a bağlı olan Aydıncık ilçesidir.

Saygılarımla.

Hamdullah Dedeoğlu

20.10.2018.

Ek: KIRKDİLİM-TORAMAN-ÜZÜMLÜK  KÖYLERİNDEKİ ŞAHIS ADLARI

1838 NÜFUS SAYIMINDA GÖYNÜCEK İLÇESİ VE KÖYLERİ

1838 NÜFUS SAYIMINDA GÖYNÜCEK İLÇESİ VE KÖYLERİ

Bugünkü yazımızda 1838 yılında yapılan nüfus sayımında Göynücek ilçesi ve köylerinin hane sayısı ve nüfus miktarını ele alacağız. 1838 yılındaki sayımda Göynücek ilçesi, Zile kazasına bağlı KADIKELAN nahiyesinin bir köyü olarak görünmektedir. Dr. Ebubekir GÜNGÖR’ün 1838 yılında yapılan nüfus kayıtlarına göre yazdığı ve Yozgat-AYDINCIK belediyesi tarafından yayınlanan “NAHİYEYİ KIZILKÜNBED- AYDINCIK nüfus defterleri (1838-1841) “ adlı eserde Gökçeli Kabilesine mensup Göynücek ilçesi ve köylerinin hane ve nüfus miktarları Şöyledir :

Eski Kışla köyü: 17 hane, 59 nüfus.

Göynücek köyü: 37 hane, 105 nüfus.

Çorak  köyü: 31 hane, 82 nüfus.

Karayakub köyü: 21 hane, 72 nüfus.

Kırık köyü-Namı diğer Hotnı: 60 hane, 144 nüfus.

Sağırçalı (sığırçay) köyü: 13 hane, 35 nüfus.

Köylüce köyü: 24 hane, 107 nüfus.

Gökçeli köyü: 11 hane, 28 nüfus.

Koyunculu-Namı diğer Kurd ağılı: 24 hane, 74 nüfus.

Hacı köyü: 57 hane, 173 nüfus.

1838 yılında yapılan nüfus sayımında asker sayısını tespit etmek amacıyla sadce erkekler yazılmıştır. Bu nedenle, yukarıdaki nüfus miktarlarına bir o kadar da kadın nüfusun ilave edilmesi gerekmektedir.

**Kızılkünbed nahiyesi, bugün Yozgat'a bağlı olan Aydıncık ilçesidir.

Saygılarımla.

Hamdullah Dedeoğlu

19.10.2018

17. YÜZ YILDA GÖYNÜCEK İLÇESİ VE KÖYLERİ

17. YÜZ YILDA GÖYNÜCEK İLÇESİ VE KÖYLERİ

Bugün Amasya’nın bir ilçesi olan Göynücek, 17. yüz yıldaki Osmanlı belgeleinde köy (karye) olarak geçmektedir. Göynücek köyü, 17. yüz yılda ZİLE Voyvadalığına bağlı ORTAPARE kazasınde yerleşik GÖKÇELİ kabilesinin (Aşiret) bir köyü olarak görünmektedir.

Dr. Musa Sezer’in Osmanlı belgelerine göre yazdığı “1695 AVARIZ (VERGİ) DEFTERİNE GÖRE ZİLE KAZASI VE BAĞLI KABİLELER” isimli eserde Ortapare ilçesinin 130 köyü bulunmaktadır. Kaza, dokuz ayrı kabileden oluşmaktadır. Her kabileye ait köyler bulunmaktadır. Kayıtlarda, Göynücek köyünün mensubu olduğu GÖKÇELİ kabilesine ait 15 köy yer almaktadır.

Gökçeli kabilesine ait köyler şunlar:

--Kara yakub (Yakupköy)

--Eski Kışla 

--Karacaviran Çoranı

--Çoran

--Koyuncuk (Alan)

---Kavakalanı

--Köse Eyüblü

--Gökçelü

--Mirza Kışlası

--Boz beği

--Yassı Kışla

--Koyunculu (Koyuncu)

--Harbendelü

--Kalzadlu

--Bayadlu

Aynı deftere göre, Gökçeli kabilesinde reaya (vergiye tabi) olarak 171 erkek, 5 Güherçileci, bir askeri sipahi, 4 tımarlı bulunmaktadır. Gökçeli kabilesinin sahip olduğu toplam koyun sayısı ise, 1.866’dır. Koyun sayısının köylere dağılımı ise, Şöyledir:

--Karayakublu, 635 koyun.

--Eski Kışla, 100 koyun

--Karacaviran Çoranı, 200 koyun.

--Çoran, 300 koyun.

--Köse Eyüblü, 100 koyun.

--Gökçeler, 90 koyun.

--Boz beği, 280 koyun.

--Yassı kışla, 50 koyun.

--Koyunculu 90 koyun.

--Harbendelu, 21 koyun.

Gökçeli kabilesi (Aşireti), Cevdet Türkay’ın yazdığı “ Osmanlı İmparatorluğu’nda Oymak, Aşiret ve Cemaatler” isimli eserinde, “  Türkman Yörükanı”  olarak geçmekte olup, Mamalu aşiretine bağlı görünmektedir. (Sayfa, 322-323)

Göynücek ilçesi ve köyleri ile ilgili araştırmalarımıza devam edeceğiz.

Saygılarımla.

Hamdullah Dedeoğlu.

14.10.2018

BOZ ULUS’U OLUŞTURAN AŞİRETLERİN GEÇMİŞİ

BOZ ULUS’U OLUŞTURAN AŞİRETLERİN GEÇMİŞİ

Osmanlı kayıtlarında “BOZ ULUS” terimi Akkoyunlu ve Dülkadir Beyliğine bağlı aşiretler için kullanılıyordu. Konar göçer olarak yaşayan bu topluluklar 1071 Malazgirt savaşundan sonra Anadolu’ya yerleşmişlerdi. Halep Türkmenleri de, Osmanlı kayıtlarında “Boz Ulus “ olarak kabul edilmişlerdir.

Dulkadirli beyliği, Maraş, Elbistan, Kadirli, Kozan, Sivas ve Bozok eyaletlerini içine alıyordu. Bu Türkmen grupları, Yazı, Arapgir, Canik, Divriği, Bozok, Çorum, Amasya ve Sivas yaylalarında, kışı ise, Antakya ile Şam arasında geçirmekteydiler. Akkoyunlu’ya bağlı aşiretler ise, Diyarbakır, Erzurum, Urfa, Rakka eyaletlerini kendilerine yurt tutmuşlardı. Otlukbeli ve Çaldıran savaşlarından sonra, bu bölgeler Osmanlı devletinin hakimiyetine geçti.

1540 tarihli Osmanlı tahrir defterlerinde, Boz Ulus olarak, Diyarbakır Türkmenleri ile Dülkadirli Türkmenlerinin kayıt edildiği görülmektedir. Defterlerde asıl Akkoyunlu teşekkülü olarak, Hamzahacılı, Kocahacılı, Musullu, İzzeddin hacılı, Haydarlı, Hüseyin hacılı, İvaz, İshak, Yurtcu ve Pürnek cemaat ve aşiretleri belirtilmektedir. Diyarbakır Türkmenleri grubunda ise, Oğulbeğli, Tabanlı, Süleymanhacılı, Şeyhli, Danişmendli ve Alahacılı aşiretler kaydedilmişlerdir. Dülkadirli beyliği içinde ise, Avşar, Eymir, Şam Bayadı cemaatleri bulunmaktadır. Boz Ulus’u oluşturan aşiretlerin bir kısmı daha önce, Şah İsmail’in kurduğu Safevi devletine katılmıştı. Geride kalanların büyük çoğunluğu, İç Anadolu ve batı Anadolu’ya iskan edilirken, bir kısmı da Urfa, Rakka eyaletlerine yerleştirildi. Amasya, Çorum ve Yozgat’a 19. yüz yılda iskan edilenler, bu aşiretlerin unsurlarıydılar. Bu konuyu daha önceki yazılarımızda açıklamıştık.

Osmanlı kayıtlarında, Boz Ulus’u oluşturan grupların cemaat ve hane sayısının dağılımı şöyledir:

--Boz Ulus Türkmenleri, 708 Cemaat, 35.226 hane (evli), 7381 bekar.

--Danişmendli: 379 cemaat, 12.318 hane (evli), 444 bekar.

--Dülkadirli: 1923 cemaat, 51.534 hane (evli), 9.140 bekar.

--Halep Türkmenleri: 1.084 cemaat, 45.810 hane (evli), 16.787 bekar.

Saygılarımla.

Hamdullah Dedeoğlu

06.10.2018

Kaynaklar:

--Hacı Haldun Şahin, Osmanlı Dönemi Çorum Aşiretleri, Çorum Belediyesi yayınları.

--Yusuf Hallaçoğlu, Türkiye’nin Derin Kökleri, Osmanlı Kimliği ve Aşiretler, Babaali Kültür yayınları, İstanbul 2012.

--Yusuf Hallaçoğlu, 18. Yüzyılda Osmanlı İmparatorluğu’nun İskan Siyaseti ve Aşiretlerin Yerleştirilmesi, Ankara, 1991.

--Faruk Demirtaş, Boz Ulus hakkında, A.Ü. D.T.C.F. dergisi, 1949.

MAMALU AŞİRETİNE BAĞLI CEMAATLER VE İSKAN EDİLDİĞİ BÖLGELER

MAMALU-MAMALI  AŞİRETİNE BAĞLI CEMAATLER VE İSKAN EDİLDİĞİ BÖLGELER

Önceki yazılarımızda Boz Ulus’a bağlı olan aşiretleri ele almıştık. Bugün ki makalemizde Osmanlı belgelerine göre, Boz Ulus’u oluşturan aşiretlerin başında gelen MAMALU aşiretine bağlı Cemaatleri ve iskan edildikleri bölgeleri yazacağız. Konu ile ilgili kaynağımız Cevdet Türkay’ın yazdığı “ OSMANLI İMPARATORLUĞU’NDA OYMAK, AŞİRET VE CEMAATLER” adlı eseri olacaktır. İlgili esere göre, Mamalu aşiretine bağlı Cemaatler şunlardır:

ABDALOĞLU-ABDALLAR: Maraş, Tarsus, Hayrabolu, Rumeli, Kütahya, Erzurum, Adana, Bozok, Biga, Aydın, Çukurova, Zülkadriye, Karaman, Sivas, Rakka. (Abdallar Cemaati Türkman taifesindendir. S. 151)

AKÇALI-AĞCALU: Ankara, Sivrihisar, Kerkük, Yeni il (Sivas), Halep, Bozok, Adana, Yenişehri Fener kazası (Tırhala sancağı) (Akçalı Cemaati, Türkman Yörükanı taifesindendir. S 163)

ALİ BEĞLİ: Adana, Sivas, Sis, Maraş, Rakka, Bozok, Boyabat, Manisa, Ordu, Karahisarı Şarki, Canik, Erzurum, Kars, Ahıska sancağı, Ankara, Kengiri (Çankırı) Divan Emlak kazası (Bozok) İnegöl, Kayseri. (Alibeğli Cemaati, Türkman Yörükanı taifesindendir. S.. 171)

BAKILI : Bozok, Maraş, Rakka, Sığla sancağı. (Bakılı Cemaati, Türkman Yörükanı taifesindendir. s.191)

BECİLİ-BECİLÜ UĞURLU: Bozok, Selmanlu-i Sağir kazası (Bozok) (Becili cemaati, Türkman yörükanı taifesindendir. S. 201)

BERBERLİ: Bozok eyaleti. (Berberli cemaati, Türkman taifesindendir. s. 208)

BOSTANCI-BOSTANLU: Manisa, Saruhan, Adana, Sis, Maraş, Ordu, Niğde, Bozok, Karahisarı Şarki sancağı, Edirne, Zülkadriye, Kırkkilise (Vize sancağı), Seferihisar Günyüzü kazası (Hüdavendigar sancağı) Kayseri. (Bostanlı cemaati, Yörükan taifesindendir. S. 214)

BOSTANLI KILICCILARI: Bozok ve Maraş sancakları. (Yörükan taifesindendir. s. 214)

BUDAKLUCA: Bozok eyaleti. (Türkman yörükanı taifesindendir. s. 222 )

BURCLU: Bozok, Karahisar-ı Şarki sancağı. (Türkman taifesindendir. s. 224)

CA’BER HACILI-NAMI DİĞER URKANBALİ: Bozok eyaleti. (Türkman taifesindendir. s. 229)

CA’FERLİ-NAMI DİĞER KURNA: Bozok, Adana, Tarsus, Niğde, Erzincan, Musevri kazası (Silistre sancağı), Timurhisarı kazası (Siroz sancağı). (Türkman Ekradı taifesindendir. S. 229)

CANKARAN-CANKIRAN: Bozok sancağı, Selmanlı-i Sağir Kazası (Bozok sancağı). (Türkman yörükanı taifesindendir. s. 231)

DAL KILICLI: Sorgun kazası, Sivas, Maraş, Zülkadriye kazası, Emirdağ kazası. (Türkman taifesindendir. S. 263)

ELMA HACILI: Selmanlı-i Kebir ve Selmanlı-i Sağir kazaları (Bozok sancağı). (Türkman yörükan taifesindendir. S. 299)

GÜLABİ UŞAĞI: Mardin, Yeni il (sivas), Bozok, Kemah, Erzincan. (Türkman taifesindendir. (S. 327)

GÖKÇELİ: Adana, Bozok, Mersin sancakları, Zile kazası, Ulaş ve Gökçeli kazası (Tarsusu sancağı), Toyran kazası (Köstendil kazası), Keçiborlu kazası, Sandıklı ve Çölabad kazaları(Karahisarı sahip sancağı), Geyikler kazası (kütahya sancağı), Bergama kazası, Karaman ve Aydın sancakları. (Gökçeli aşireti Türkman yörükanı taifesinden olup, Mamalu aşiretine bağlıdır. (S.322-323)

HAMZABEĞLİ: Bozok, Tarsus, Adana, Kars-ı Meraş, Sivas, Edirne, Kırkkilise (Vize sancağı), Boğazlıyan kazası (Bozok sancağı), Dubneçe kazası (Köstendil sancağı). ( Türkman yörükanı taifesindendir. S. 345)

HASAN KETHUDA: Maraş, Bozok, Zülkadriye kazası. (Türkman yörükanı taifesinden. S. 350)

HORHORLU: Selamanlu-i Sağir kazası (Bozok sancağı). (Türkman yörükanı taifesinden. S. 361)

HÜSEYİN KETHUDA: Halep, Bozok, Yeni il kazası (Sivas). (Türkman taifesinden. S.364.)

İRHA OĞLU SÜLEYMAN: Bozok. (Türkman taifesinden. S. 375)

KAFİR KIRAN-GAVUR KIRANLU: Yeni il kazası (Sivas), Bozok, Sivas, Selmanlu-i Sağir ve Boğazlıyan kazaları (Bozok sancağı). (Türkman taifesindendir. S. 385-386)

KARACA-KARACALU: Maraş, Kilis, Çorum,Kengiri (Çankırı), Halep, Sivas, Adana, Teke, Bozok, Karaman, Aydın, Hamid, Uzeyir, Alaiye (Alanya), Karahisarı Sahib, Kocaeli, Niğde, Rosi kasrı (Silistre sancağı), Usturumca kazası (Köstendil sancağı), Çatalca, Sorgun, Tire, Milan kazası (Kengiri-Çankırı sancağı), Yeni il kazası (Sivas), Eğribucak kazası (Paşa sancağı), Gördes kazası (saruhan sancağı), Düşenbe kazası (Alaiye-Alanya sancağı), Selmanlı sağir kazası (Bozok), Uzunca Abad Hasköy kazası (Çirmen sancağı), Edirne, Zamantı kazası (Maraş sancağı), Antakya, Keskin (Kengiri sancağı), Eyübeli kazası (Aksaray sancağı), Denizli, Lefke kazası, Haruniye kazası (Maraş), Gülşehri kazası (Niğde), Ürgüp kazası (Niğde sancağı). (Karacalu cemaati, Türkman Yörükanı taifesindendir. S. 397)

KARAHACILAR-KARA HACILI: Karsı Maraş, Alaiye, Tarsus, Adana, Teke, Hamid, İçel, Sis, Beğşehri, Saruhan,Sivas, Rakka, Bozok, Aydın, Aksaray, Kayseriye, Kengiri, Niğde, Kilis, Adilcevaz, Bozkır, (Beğşehri sancaği), Kıbrıs, Kusun kazası (Tarsus), Yeni il (Sivas), Manavgat, Selendi (İçel sancağı), Düşenbe (Alaiye sancağı), Silifke, Yüreğir, Kırkkilise (Vize sancağı), İskilip, Saruçam (Adana), Kozan, Çatalca, Şeyhli (Kütahya), Tazkırı(Kütahya sancağı). (Kara hacılı cemaati, Konar-Göçer Türkman taifesindendir. S.404)

KARKALI-KARKILU: Selmanlu-i Sağir kazası (Bozok sancağı), Haymana kazası (Ankara sancağı, Bozok eyaleti) (Türkman Yörükanı taifesindendir. S. 421)

KELLER-KELLÜ: Bozok, Kayseriye, Biga, Sivas, Kilis, Maraş, Rakka, Van, Zamantı kazası (Maraş), Tire (Aydın), Pasinler kazası (Erzurum) (Türkman yörükanı taifesindendir. S.433)

KIZIKLI-KIZIKLAR: Adana, Rakka, Bozok, Sivas, Tarsus, Maraş, Şam, Halep, Karaman, Karahisarı Şarki cancağı, Ediene kazası (Paşa sancağı), Malkara, Yeni il (Sivas), Manyas, Bursa, Rumkal’a kazası (Birecik sancağı), Kars-ı Zülkadriye kazası (Maraş), Yüreğir, Babay-i Atik kazası ( Vize sancağı). (Kızıklı cemaati Konar-Göçer Türkman yörükanı taifesindendir. S. 447)

KIZILLAR-KIZILLI YÖRÜĞÜ: Bozok, Kayseriye, Sivas, Adana, Sis, Maraş, Teke, Hamid, Bolu, Tarsus, İçel, Karaman, Çağlayık, Gümülcüne, Dimetoka, Çerkeş, Honaz, Nablus sancağı (Sayda eyaleti), Homa (Kütahya), Kavala, Larende kazası (Karaman eyaleti), Hezargrad kazası (Niğbolu sancağı), Akdağ kazası (Bozok), Selanik, Karahisarı Şarki sancağı. (Kızıllı cemaati Konar-Göçer Türkman Yörükanı taifesindendir. S.452)

KÖSE KETHUDA: Bozok eyaleti. ( Köse cemaati, Türkman taifesindendir. S.465)

KÖŞKER-KÖŞKERLİ-KÖŞKERHACILI: Tarsus, Adana, Bozok, Maraş, Sis, Halep, Zülkadriye kazası (Maraş eyaleti), Yeni il kazası (Sivas ), Selmanlu-i Sağir kazası (Bozok sancağı) (Köşkerli cemaati Türkman yörükanı taifesindendir. S.466)

LALALI-LALELİ: Maraş, Zülkadriye kazası (Maraş), Ordu, Selmanlu-i Sağir kazası (Bozok sancağı), Kemah (Erzurum sancağı). (Lalalı cemaati, Türkman yörükanı taifesindendir. S.485)

MEHMEDHACILI: Selmanlu-i Sağir kazası (Bozok sancağı). (Türkman yörükanı taifesindendir. S.494)

MUDLUCUOĞLU : Bozok sancağı. ( Türkman taifesindendir. S. 504)

NEZİRLİ: Selmanlu-i sağir kazası (Bozok) (Nezirli cemaati, Türkman yörükanı taifesindendir. S. 516)

SARILAR-SARULU-NAMI DİĞER PENBECİK: Maraş, Kütahya, Adana, Tarsus, Sis, Kayseriye, Kiği, Pasin, Diyarbekir, İçel, Bozok, Karahisarı şarki, Aksaray, Kızılca müsellem mevkii (Çirmen sancağı), Sorgun, Tercan (Erzurum eyaleti), Ulaş kazası (Tarsusu sancağı), Danüşmendli kazası (Karahisarı sahib sancağı), Manavgat, Gülnar (İçel sancağı), Kaş kazası (Teke sancağı), Nusaybin (Diyarbekir eyaleti), Zülkadriye kazası (Maraş), Çorlu kazası. (Sarılar cemaati, Konar, göçer Türkman yörükanı taifesindendir. S. 560-561)

SAZAK-SAZAKLI: Adana, Tarsus, Maraş, Bozok, Yüreğir, Eğrigöz (Kütahya). (Sazaklı cemaati, Türkman yörükanı taifesindendir. S. 565)

ŞAHİNOĞLU: Bozok (Selmanlu-i Sağir kazası). (Türkman taifesindendir. s. 589)

ŞARKLI-NAMI DİĞER KARA ŞARIKLI: Kayseriye, Bozok, Sivas. (Türkman taifesindendir. S. 593)

TURGUDLU: Adana, Bozok, Akşehir, Saruhan, içel, Konya, Sivas, Budaközü kazası (Bozok sancağı), Toran kazası (Köstendil sancağı), Gümülcüne, Kocalı kazası (Bozok) (Turgutlu cemaati, Türkman yörükanı taifesindendir. S.629)

UĞURLU-UĞURLAR: Mudurnu, Maraş, Bozok, Karahisarı şarki, Ermenek, Mud, Göksun, Edirne, Dimetoka, Karahisarı Nallu kazası (Hudavendigar sancağı), Gedegera kazası (Amasya) ( Uğurlu cemaati, Türkman yörükanı taifesindendir. S. 634)

VARSAK-VARSAKLAR: Kırşehir, Bozok, Adana, Karsı Zülkadriye kazası (Maraş). (Varsaklar cemaaati, Türkman yörükanı taifesindendir. S. 643)

YAKUBLU-YAKUBLAR: Sorgun, Selmanlu-i Sağir kazası (Bozok), Çerkeş, Sivas, Diyarbekir, Rakka, Karaman, Payas, Eğin, Kırşehir. (Yakublu cemaati, Konar-göçer Türkman taifesindendir. S.649)

ZEMHERİ: Bozok, Maraş. (Zemheri cemaati, Türkman Yörükanı taifesindendir. S. 669)

MAMALU İSMİ NEREDEN GELİYOR?

Aşiretin bu ismi Erzurum, Erzincan, Divriği bolgesini feth eden Saltuklu beylerinden 2. İzeddin Saltuk'un kızı Mama Hatundan gelmektedir. Saltuklu melikesi, 1191 yılında yönetime gelmiş ve Saltuklu Beyliğini on yıl yönetmiştir. Beyliği, Tercan'dan yönettiği için, Mama Hatundan sonra Tercan, Mama Hatun şehri olarak anılmaya başlanmıştır. Tercan ilçesinin bir mahallesi halen Mamahatun ismini taşımaktadır. Eski  Tercan ya da MAMAHATUN bugünkü Tercan, Otlukbeli, Çayırlı ile Erzurum'un Çat ve Şenkaya ilçelerini kapsıyordu. Bölge Çaldıran savaşindan sonra Osmanlı topraklarına dahil olmuştur. Osmanlı döneminde de Tercan'a "MAMAHATUN" DENILMEYE devam edilmiştir. Saltuklular dönemindeki aşiretlere ve daha sonra Tercan bölgesini yaylak olarak kullanan aşiretlere bu nedenle "Mamalu" denilmiştir. 16. ve 17. yüzyılda bu aşiretlerin büyük bir kısmı orta ve batı Anadolu'ya yerleşmiştir.

Saygılarımla.

Hamdullah Dedeoğlu

01.10.2018