KUR’AN’A GÖRE İYİ İNSAN NASIL OLMALI ?

KUR’AN’A GÖRE İYİ İNSAN NASIL OLMALI ?

Kur’an’ı Kerim’de en çok bahsedilen konuların başında insanlar gelmektedir. Zira, Kur’an insanların düşünüp dersler alınması için Hz. Muhammed’e indirilmiştir. Yüce yaradan öncelikle, kendisine iman edilmesini, yani kendisine başka bir İlah’ın eş koşulmamasını, Kur’an’a, peygamberlere, meleklere ve ahiret gününe inanılmasını istemiştir. Bu iman şartlarına bağlı olarak kendisine ibadet edilmesini, ayrıca insanların iyi ahlak sahibi, adaletli olmalarını, yoksula, yetime, yolda kalmışlara yardım edilmesini, anaya, babaya saygı gösterilmesini öğütlemiştir. Bu değerlere sahip olanların ahiret’de Cennet’e gidecekleri, bunun dışındakilerin ise, cehennem’de hesap vereceği belirtilmiştir. Kur’an’ın özü bizce budur.

Kur’an’ı Kerim’i kısaca özetledikten sonra, iyi insan için ne denildiğini ilgili ayetlerden örnekler vererek açıklayalım. Bu ayetlerden sonra, konumuzun daha iyi anlaşılacağı kanaatindeyim.

NİSA SURESİ 2. Ayet: “ Yetimlerin haklarını verin. İyisinin yerine kötüsünü koyup değiştirmeyin. Onların mallarını kendi mallarınıza katıp yemeyin. Çünkü, bu büyük bir suçtur.”

BAKARA SURESİ : 25. Ayet: “ İnananlara ve yararlı işler yapanlara müjdele; Onlar için altlarından ırmaklar akan cennetler vardır. Öyle cennetler ki, meyvalarından yedikçe “ Bu evvelce de yediğimiz şey” diyecekler. Meyvalar birbirlerinin benzeri olacak. Onların orada temiz eşleri vardır. ve orada temelli kalacaklar.”

44. Ayet: “ Kitabı okuyorsunuz. İnsanlara iyiliği emrediyor. O halde kendinizi mi unutuyorsunuz ? Aklınız başınızda değil mi ? “

188. Ayet: “ Birbirinizin mallarınızı haksız sebeplerle (kumar, hırsızlık, yağmacılık, çapulculuk, emanete ihanet) yemeyin.”

263. Ayet: “ Güzel bir söz ve suç bağışlama, peşinde minnet olan sadakadan daha hayırlıdır.”

271. Ayet: “ sadakalarınızı açık verirseniz ne hoş; fakat onları fakirlere gizlice verirseniz sizin için daha hayırlıdır. Allah onları günahlarınızdan bir kısmına karşılık tutar.”

YUNUS SURESİ : 27. Ayet: “ Kötülük yapanlara yaptıkları kötülük kadar ceza vrilir. Kötülük de bulunanlar zillete düşerler. Onları Allah’a karşı savunacak hiç kimse yoktur. Yüzleri sanki gecenin kapkaranlık parçalarıyla örtülmüştür. Onlar cehennemliktir. Orada ebediyyen kalırlar.”

ENAM SURESİ : 160. Ayet: “ Kim bir iyilikle Allah’ın huzuruna gelirse, ona yaptığının on misli mükafat verilecektir. Kim bir kötülükle gelirse, ancak onun misliyle cezalandırılacaktır. Onlara zulmedilmeyecektir. “

ZİLZAL SURESİ: 7 VE 8. Ayetler: “ Kim bir zerre ağırlığı kadar hayır yapmışsa, onun sevabını görür. Kim bir zerre kadar kötülük yapmışsa onun cezasını görür. “

ŞURA SURESİ : 40. Ayet: “ Bir kötülüğün karşılığı ona denk bir kötülüktür. Fakat, kim affeder ve barışırsa onun mükafatı Allah’a aittir. Şühe yok ki, O zalimleri sevmez. “

NAHL SURESİ: 90. Ayet: “ Şüphe yok ki, Allah adaleti, iyiliği, yoksul akrabalara bakmayı buyurur. Fenalığı, hayasızlığı ve taşkınlığı meneder. Dinleyip ve tutasınız diye size öğüt verir. “

DUHA SURESİ: 6-10 Ayetleri: “ Rabbin seni bir yetim olarak bulup seni barındırmadı mı ? Seni yolunu kaybetmiş buldu da doğru yola eriştirmedi mi ? Seni yoksul bulup da zenginleştirmedi mi ? O halde yetime kötü davranma. Bir şey isteyeni sakın azarlama. Rabbinin nimetini anlat, bildir.”

LEYL SURESİ: 17 VE 18. Ayetler: “Kötülükten çok sakınan, başkalarına yardım ederek malını veren, nefsini temiz tutan kimse ondan(cehennemden) uzak kalır. “

FECR SURESİ : 17- 20 Ayetler : “Hayır siz ne yetimi doyuruyorsunuz, ne de yoksulu beslemek için birbirinizi teşvik ediyorsunuz. Mirası hak gözetmeden, helal, haram demeden yiyorsunuz. Serveti de pek çok seviyorsunuz.”

İSRA SURESİ: 35. Ayet: “ Bir şeyi ölçtüğünüz zaman ölçüyü tam tutun. Bir şeyi doğru teraziyle tartın. Bu size hem daha hayırlı, hem sonucu daha güzeldir. “

BELED SURESİ: 12-17. Ayetler: “ Sarp yokuş nedir bilir misin ? Bir köle azat etmek, açlık yahut kıtlık gününde akrabalardan bir öksüzü, yahut yerlere serilmiş bir yoksulu doyurmak, sonra inanıp birbirlerine sabır ve merhamet tavsiye edenlerden olmaktır. “

Yukarıdaki ayetlerden de görüleceği gibi, Kur’an’daki iyi insanı Hünkar Hacı Bektaşı Veli’nin şu veciz sözüyle özetleyebiliriz.

“ ELİNE, BELİNE, DİLİNE SAHİP OL.”

Saygılarımla.

Hamdullah Dedeoğlu

01.09.2018

*Kur’an’daki ayetler, Milliyet gazetesinin 1982 yılında din ve dil uzmanlarına hazırlattığı Türkçe çevirisinden alınmıştır.