KUR’AN’DA KADIN HAKLARI

KUR’AN’DA KADIN HAKLARI

Kur’an’da kadın hakları konusunda ne deniliyor ? O günkü toplum şartları ile bugünü kıyaslayarak, “ Kadınların fazlaca bir hakları yokmuş” diyebiliriz. Şühesiz ki, karşılaştırmayı böyle yapmak doğru olmaz. Hicaz bölgesindeki Arapların örf ve adetlerinde, durumu iyi olan erkekler sayısız kadınla evlenebiliyordu. İslam şeriatı bunu en fazla dörtle sınırlamıştır. Nitekim islamı benimseyenler dörtten fazla olan kadınları boşamak zorında bırakılmışlardır. Kadınlar için bir önceki duruma göre ilerici bir durumdur. Ancak, Arap toplumlarının birden fazla kadınla evlenme geleneği bir dini kural olmayıp, tamamen bölgesel bir örften kaynaklanıyordu. Sonradan müslüman olan Acem ve Türk kavimler bu geleneği kabul etmemişlerdir. Çünkü, onların ört ve adetlerinde tek eşlilik vardı. Kadınlar yönetimde söz sahibiydiler. Ayrıca saygınlıkları vardı.

Kur’an’da kadın hakları ile ilgili ayetleri okuduğumuzda, Hicaz bölgesinde yaşayan Arap toplumunun o günkü şartları göz önüne alınarak değerlendirme yapılması gerekir. Bin dört yüz yıl önceki toplumu bugüne kıyaslarsak, yanlış sonuçlara varırız. Biz İslamiyetten önceki kadın hakları ile, sonrasının mukayese edilmesi gerektiğini belirtiyoruz. Örneğin, kızlara miras verilmemesi, bir mal gibi alınıp satılması, hatta bazı yoksul ailelere ait kız çocuklarının diri diri gömüldüğü bir anlayışla, İslamiyetten sonraki Kur’an’da belirtilen kadın hakları ile kıyaslamanın yapılması gerektiğini söylüyoruz. Yukarıdaki bilgeleri vermemizin nedeni ayetlerin daha iyi anlaşılması içindir.

Kur’an’da, kadın hakları ile ilgili ayetler şunlardır:

BAKARA SURESİ: 234. Ayet: “ İçinizden ölenlerin bırakmış olduğu kadınlar kendi başlarına dört ay on gün beklerler. Bu süreyi geçirdikten sonra, meşru bir surette kendiliklerinden istediklerine varabilirler. Bu husuta artık bir suç yoktur. “

241. Ayet: " Boşanan kadınları geleneğe göre nafakalandırmak gerekir. Bu da haksızlıktan sakınanlara bir borçtur. “

NİSA SURESİ : 4. Ayet: “ Kadınlara mehirlerini (nikah parası) cömertce verin. Ama onlar bundan gönül hoşluğu ile size bir şey bağışlarlarsa onu afiyetle yiyin. “

7. Ayet: “ Ana babanın ve yakınlarının bıraktıklarından erkekler için hisse vardır. Ana, babanın ve yakınların bıraktıklarından kadınlar için de hisse vardır. Mal az olsun çok olsun, mirasta belirli bir hisse vardır. “

11.Ayet: “ Evladınız hakkında Allah’ın size tavsiyesi şudur: Erkeğin hissesi, iki kızın hissesi kadardır. Kızlar ikiden fazla ise, mirasın üçte ikisi onlarındır. Kız bir tane ise, yarısı onundur. “

19, 20 ve 21. Ayetler: “ Ey inananlar! Kadınlara zorla mirasçı olmaya kalkmanız size helal değildir. Aşikar kötülükte bulunmadığınız halde onlara verdiğiniz mehirin bir kısmını ele geçirmek için sıkıştırmayın. Onlarla iyi ve güzel geçinin. Eğer onlardan hoşlanmıyorsanız, sabredin. Allah hoşlanmadığınız bir şeyi çok hayırlı kılmış olabilir. Eşinizi bırakıp, yerine başka bir eş almak isterseniz, birincisine yığınla altın vermiş olsanız bile ondan hiç bir şey almayın. İftira ederek, günaha girerek verdiğinizi geri alır mısınız ? Nasıl alırsınız ki, birbirinize kaynaşmışsınız ve onlar sizden sağlam teminat almışlardı. “

TALAK SURESİ: 1. Ayet: " Ey peygamber! Kadınları boşayacağınız zaman onları iddetlerini (üç adet temizlenme süresi) gözönünde tutarak boşayın. Rabbiniz Allah'tan sakının. Onları evlerinden çıkarmayın. Onlar da çıkmasınlar. "

NAHL SURESİ: 57 ve 58. Ayetler: “İçlerinden birine kızı olduğu müjdelendiği zaman pek öfkelenerek yüzü simsiyah kesilir. Kendisine verilen kötü müjde yüzünden halktan gizlenir, onu (doğan kızı) utana utana yaşatsın mı, yoksa toprağa mı gömsün ? Buna dalar, düşünür. Ne kötü hükmediyorlar! “

İSRA SURESİ: 31. Ayet: “ Çocuklarınızı yoksulluk korkusuyla öldürmeyin. Biz onları da rızıklandırırız, sizi de. Onları öldürmek şüphe yok ki, pek büyük bir suçtur."

Makalemizi bir hadisle bitirelim:

“Geylan bin Seleme, müslüman olduğu zaman on kadını vardı. Onlar da müslüman olmuştu. Peygamberimiz, Geylan’a on kadından dördünü tutmasını, ötekilerini boşamasını emretti.” (Hz. Muhammed ve İslamiyet, Medine, M. Asım Köksal, sayfa, 205)

Saygılarımla.

Hamdullah Dedeoğlu

02.09.2018
*Kur'an'daki ayetler Milliyet Gazetesinin 1982 yılında din ve dil uzmanlarına hazırlattığı Türkçe çevirisinden alınmıştır.