Nevruz, Farsça bir
kelime olup, Nev yeni, Ruz gün demektir. Birleştirildiğinde “
YENİ GÜN “ anlamına gelir. Ancak bu yeni gün, yeni yılın ilk
günü anlamını taşır. Zira, Fars kültüründe
(Pers-Sasani-İran) Şems (Güneş) takviminin yeni yılı 21 Mart’ta
başlar. Yeni yılı kutlamayla birlikte, doğanın yenilendiği günü
de kapsamaktadır. Mezopotamyadan, Orta Asya’ya kadar uzanan
coğrafya’da yaşayan halklar, Nevruz’u bir bayram olarak
kutlamışlardır. Ancak, bu kutlamalar bölgelere göre,
farklılıklar gösterir. Bazı bölgelerde, ateşler yakılıp,
üzerinden atlanırken, bazı bölgelerde eğlenceler, güreş
müsabakaları, at binme, kılıç oyunları da sergilenmektedir.
Zerdüşlüğün
kutsal kitabı olan AVESTA’da, Nevruz için “ Ekin Bayramı”
olarak söz edilir. Kitapta, mahsulün bol olması için, tanrı
AHURA MAZDA’ya kurban vermek yerine, şarkı söyleyip, bayram
yaptıkları belirtilir. Zerdüştlük, M.Ö. 6. Yüz yılda ortaya
çıkan, kendisini peygamber olarak tanıtan, Türkçe’de Zerdüşt,
Latince’de Zoroester diye tanınan kişi tarafından oluşturulan
bir dindir.
Nevruz, Aleviler
tarafından da hem bir bayram, hem de Hz. Ali’nin doğum günü
olarak kutlanır. Ayrıca, Hz. Ali’nin Hz. Fatma ile evlendiği gün
olarak kabul edilir.
Türk kavimleri,
Nevruz’u bir bayram olarak kutlarken, aynı zamanda Ergenekon’dan
çıkış günü olarak da anarlar.
Kürt kökenli
topluluklar da, Nevruz’u, yeni gün bayramı ile birlikte, demirci
Kawa’nın, Kürtleri esirlikten kurtardığı bir gün olarak
kutlarlar.
Nevruz bayramının
Fars güneş takviminde yeni yılın ilk günü olduğunu
belirtmiştik. Kamu oyunda BURÇLAR olarak bilinen takvimdeki aylar,
buradan gelmektedir. Nevruz, bu takvimin ilk ayı olan FERVARDİN’in
(KOÇ AYI) ilk günüdür. Bilgi olarak, bu ayları belirtmekte fayda
görüyorum.
FERVARDİN (KOÇ AYI-BURCU) – 21 Mart- 20 Nisan
ORDİBİHEŞT (BOĞA AYI-BURCU) 21 Nisan- 20 Mayıs
HORDAD ( İKİZLER AYI-BURCU) 21 Mayıs- 20 Haziran
TİR ( YENGEÇ AYI-BURCU ) 21 Haziran – 20 Temmuz
MORDAD ( ASLAN AYI-BURCU ) 21 Temmuz- 20 Ağutos
ŞEHRİVAR ( BAŞAK AYI-BURCU ) 21 Ağustos- 20 Eylül
MEHR ( TERAZİ AYI -BURCU) 21 Eylül- 20 Ekim
ABAN ( AKREP AYI -BURCU) 21 Ekim- 20 Kasım
AZER (YAY AYI-BURCU ) 21 Kasım- 20 Aralık
DEY ( OĞLAK AYI -BURCU) 21 Aralık- 20 Ocak
BEHMAN ( KOVA AYI-BURCU ) 21 Ocak- 20 Şubat
ESFAND ( BALIK AYI-BURCU ) 21 Şubat- 20 Mart
Nevruz bayramınız
kutlu olsun. Nice mutlu ve huzurlu Nevruzlar diliyorum.
15.03.2018
Hamdullah Dedeoğlu
Çok güzel bir yazı, teşekkürler Hamdullah DEDEOĞLU..
YanıtlaSil