ÇEMİŞGEZEK SANCAĞINA İSKAN EDİLEN AŞİRETLER

ÇEMİŞGEZEK SANCAĞINA İSKAN EDİLEN AŞİRETLER

Bugün Tünceli ilinin bir ilçesi olan Çemişgezek, Osmanlı topraklarına Safevi devletinin 1514’de Çaldıran savaşında yenilmesinden sonra katılmıştı. Çemizgezek Osmanlı döneminde doğu Anadolu’nun önemli sancakların başında geliyordu. Osmanlı’ya geçtikten sonra, sancak yapılarak Diyarbakır eyaletine bağlandı. Çemişgezek sancağına iskan edilen aşiretlere geçmeden önce, Çemişgezek’in Osmanlı’dan başlayarak bugüne kadar olan idari yapısını ele alalım.

-1515-1565 Diyarbakır eyaletine bağlı bir sancak.

-1565-1588 Erzurum eyaletine bağlı bir sancak.

-1632-1856 Diyarbakır eyaletine bağlı bir sancak.

-1856-1865 Harput eyaletinin sancağı olan Malatya’ya bağlı bir kaza.

-1865-1872 Harput eyaletine bağlı bir kaza.

-1873-1878 Mamüretülaziz (Elazığ) eyaletine bağlı olan Keban kazasının bir nahiyesi.

-1881-1883 Mamüretülaziz eyaletinin Çarşancak sancağına bağlı bir nahiyesi.

-1883-1923 Dersim sancağına bağlı bir kaza.

-1935 Tunceli iline bağlı bir ilçe.

(Kaynak: Tahir Sezen, Osmanlı Yer Adları, Başbakanlık Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü. )

Osmanlı devleti döneminde Çemişgezek’e iskan edilen aşiretler ise, şunlar:

--Disimli-Dirsimli: Okçu İzzeddinli aşiretindendir. Disimli aşiretinin ekserisi çift dam ve bina, zer (altın), hars (kültür) ile meşguldür. Ekrad taifesindendir.

--Duzik: Ekrad (Kürt) taifesinden.

--Karabali:Ekrad taifesinden.

--Kavilli: Göçer evli, Ekrad taifesinden.

--Keliçorlu: Ekrad taifesinden.

--Koyunoğlu: Ekrad taifesinden.

--Milli: Göçer Ekrad Ulus taifesinden.

--Ocanlu: Ekrad taifesinden.

--Şeyhhasanlı: Ekrad taifesinden.

--Açanlu: Ekrad taifesinden.

--Behramlu: Ekrad taifesinden.

--Birinci yörükleri: Yörükan taifesinden.

--Döğer: Türkman taifesinden.

--Döğerli: Türkman ekradı taifesinden.

--Ebu Seyf:Konar-göçer Ekrad taifesinden.

--Gevanlu: Ekrad yörükanı taifesinden.

--Güranlu: Ekrad taifesinden.

--Karizi: ---

--Kevanlu: Yörükan taifesinden.

--Kalanlu: Yörükan taifesinden.

--Metalibli: Ekrad taifesinden.

--Milli, Milli Kebir, Milli Türkmanı: Türkman ekradı taifesinden.

--Palçanlu: Ekrad taifesinden.

--Rağvatlu: Ekrad yörükanı taifesinden.

--Savalu: Yörükan taifesinden.

--Şah Hasanlu: Ekrad taifesinden.

--Tağarlu: Yörükan taifesinden.

--Yazıklu: Milli aşiretinden, yörükan taifesinden.

(Kaynak: Cevdet Türkay, Osmanlı İmparatorluğunda Oymak, Aşiret ve Cemaatler, İşaret yayınları)

Saygılarımla.

Hamdullah Dedeoğlu

07.06.2019